نقش کود NPK در رشد گیاهان
24 اسفند 1398
کود NPK
گیاهان مانند سایر موجودات زنده برای رشد نیاز به مواد غذایی دارند. مواد غذایی مورد نیاز هر گیاه درون خود گیاه ساخته می‌شود اما قطعا برای ساخت آن نیاز به عناصر غذایی دارد. گیاه عناصر غذایی مورد نیاز خود را از طریق ریشه از خاک جذب می‌کند. اما گاهی عناصر موجود در خاک برای رشد گیاه کافی نبوده و درنتیجه گیاه نمی‌تواند مواد غذایی مورد نیاز خود را دریافت کند و دچار کمبود مواد غذایی خواهد شد. این کمبودها عموما به صورت زرد شدن برگ‌ها، ریزش برگ و شکوفه، توقف رشد، کاهش کمیت و کیفیت محصول و … نمایان می‌شوند. یکی از راه حل‌های پیش رو برای رفع کمبود مواد غذایی گیاهان استفاده از کودهایی شیمیایی است.
یکی از کامل‌ترین کودهای شیمیایی، کودهای NPK هستند که علاوه بر عناصر ماکرو نیتروژن، فسفر و پتاسیم مقداری عناصر میکرو ضروری را نیز شامل می‌شوند. پس می‌توان گفت کود NPK یک کود کامل و ضروری برای استفاده در مزرعه، باغ و گلخانه است. در این مقاله از کیمیا کود پارس با ما همراه باشید تا نحوه استفاده و مقدار استفاده از این کود را برای گیاهان مختلف با یکدیگر بررسی کنیم.
عناصر ضروری برای رشد گیاهان
به طور کلی عناصر مورد نیاز گیاهان به دو دسته عناصر پرمصرف و کم مصرف دسته‌بندی می‌شوند. عناصر پر مصرف (ماکرو) شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، گوگرد، منیزیم و کلسیم هستند. در مقابل عناصر منگنز، آهن، روی، بور، مس و مولیبدن جزو عناصر کم مصرف (ریزمغذی) هستند. این عناصر به طور کلی موجب افزایش رشد، بهبود کمیت محصول و افزایش تناژ خواهند شد. کودی که شامل مجموعه‌ای از این عناصر باشد می‌تواند نتیجه رضایت بخشی را در باغ و مزرعه ایجاد نماید. کود NPK یک گزینه بسیار مناسب در این مورد است.
بهترین زمان استفاده از کود NPK
هر کدام از عناصر ماکرو و میکرو وظیفه خاصی داشته و در یک مرحله مشخص از رشد گیاه مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور مثال عنصر نیتروژن موجب رشد شاخ و برگ در گیاهان (افزایش رشد رویشی) می‌شود. به همین دلیل بهتر است در مرحله رشد رویشی گیاه از کودهایی که مقادیر بیشتری نیتروژن دارند مانند کودهای NPK 20-20-20استفاده کنید. عنصر فسفر یکی از عناصر موثر در ریشه زایی گیاهان است. به همین دلیل در مراحل ابتدایی رشد که گیاه درحال مستقر شدن در خاک است و نیاز به ریشه زایی دارد از کودهایی که درصد فسفر بالاتری دارند مانند کود NPK10-50-10 استفاده کنید.
عنصری مانند پتاسیم تحت عنوان عنصر کیفیت شناخته می‌شود، یعنی تاثیر مستقیمی بر روی کیفیت میوه دارد. پس استفاده از کودهایی با داشتن مقادیر بالای پتاس مانند کودهای NPK 12-12-36 و کود سولوپتاس (52-0-0) در مراحل میوه‌دهی توصیه می‌شود. پس با توجه به مرحله رشدی گیاه باید انتخاب کنید از چه نوع کود NPK استفاده نمایید.
طریقه استفاده از کود NPK
کودهای NPK بسته به نیاز گیاه قابلیت استفاده همراه با آب آبیاری یا به صورت محلول‌پاشی را دارند. باید توجه داشته باشید که مقدار توصیه شده توسط کارشناس یا درج شده بر روی بسته بندی کود را رعایت کنید تا بعد از استفاده برای گیاه شما مکلی ایجاد نگردد. زیرا استفاده بیش از حد از هر کودی قطعا عوارض نامناسبی را برروی گیاه ایجاد می‌نماید.
مقدار دقیق استفاده از کود NPK
مشخص کردن مقدار دقیق استفاده از کود بستگی به شرایط مختلفی دارد. نوع کود NPK، سن گیاه (مرحله رشدی)، شرایط منطقه، نحوه استفاده از کود (کود آبیاری، محلول پاشی)، کمبود مشاهده شده در گیاه و نتیجه آزمایش خاک از جمله موارد تاثیر گذار در مقدار مصرف کود است. با این حال به‌طور کلی مقدار استفاده از کودهای NPK به شرح زیر است:
- محصولات زراعی: 2 تا 5 کیلوگرم به صورت محلول پاشی و 10 تا 15 کیلوگرم همراه با آب آبیاری
- محصولات باغی: 3 تا 6 کیلوگرم به صورت محلول پاشی و 10 تا 20 کیلوگرم همراه با آب آبیاری
- کشت گلخانه‌ای و سبزیجات: 2 تا 4 کیلوگرم به صورت محلول پاشی و 10 تا 15 کیلوگرم همراه با آب آبیاری
تولیدکننده انواع نهاده‌های کشاورزی
