سفیدک پودری و روش‌های کنترل آن
کمبود کلسیم در گیاهان
29 خرداد 1402
همه چیز درباره کود دی آمونیوم فسفات
11 تیر 1402
سفیدک پودری یک بیماری قارچی شایع و خسارت‌زا در مزارع، باغات و گلخانه‌ها است. سفیدک پودری که به آن سفیدک سطحی نیز می‌گویند از مشکل سازترین بیماری‌های قارچی برای گیاهان است. این بیماری امروزه خسارت مالی زیادی را به کشاورزان به‌ویژه تاکستان‌های انگور وارد می‌کند. عامل این بیماری قارچی متنوع بوده و ممکن است گونه‌های قارچ از جنس‌های Erysiphe ،Leveillula ،Microsphaera ،Sphaerotheca و Oidium عامل آن باشند. این بیماری اگر به موقع کنترل نشود می‌تواند خسارات سنگینی را به بار بیاورد. با حمله این قارچ به گیاه، سطح برگها از میسلیوم قارچی پوشیده می‌شود و میزان فتوسنتز در گیاه کاهش می‌یابد. به مرور زمان گیاه ضعیف شده و کیفیت محصول پایین خواهد آمد، در نتیجه بازار پسندی میوه‌ها کاهش پیدا می‌کند. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا با علائم این بیماری و راه‌های کنترل آن آشنا شویم.
میزبان های بیماری سفیدک پودری
بیماری سفیدک سطحی یک بیماری عمومی بوده و تقریبا تمام گیاهان زراعی، باغی، گلخانه‌ای و زینتی را مورد حمله قرار می‌دهد. با این حال امروزه در کشورمان سفیدک سطحی در تاکستان‌ها مزارع صیفی‌جات و گلخانه‌ها خسارات زیادی را به جای می‌گذارد.
علایم و نشانه های بیماری سفیدک سطحی
علایم این بیماری در مراحل ابتدایی به صورت لکه‌های زرد و روشن بر روی برگها قابل مشاهده است. به مرور زمان در محل این لکه‌ها میسیلیوم‌های قارچ رشد کرده و یک لایه پودری سفید رنگ برروی برگها ایجاد می‌شود. با گسترش بیماری تمام برگها آلوده شده و میزان راندمان فتوسنتز در گیاه کاهش پیدا می‌کند. که به دنبال آن اندازه میوه‌‌های تشکیل شده کوچک شده و بازارپسندی آنها کاهش پیدا می‌کند. این قارچ ابتدا سطوح بالایی برگها را مورد حمله قرار می‌دهد اما ممکن است در شرایطی که بیماری پیشرفت کند، به بخش زیرین برگ نیز منتقل شود.
سفیدک سطحی گوجه فرنگی
ایجاد لکه‌های زرد در سطح برگ اولین عامل ابتلای گوجه فرنگی به این بیماری است. با گذشت زمان و مناسب بودن شرایط، پودرهای سفید رنگ (که همان میسیلیوم‌های قارچ هستند) در محل این برگها ظاهر می‌شود. بیماری سفیدک سطحی موجب زودرسی گوجه فرنگی شده به طوری که گوجه فرنگی‌ها با سایز کوچک نیز قرمز می‌شوند. به همین دلیل دیگر میوه گوجه‌فرنگی رشد نکرده و عملکرد محصول به شدت کاهش می‌یابد.
سفیدک پودری انگور
سفیدک پودری به‌صورت لکه‌های گرد سفید رنگ برروی دانه‌های انگور و غوره و سطح برگها دیده می‌شود. علایم این بیماری در شاخه‌ها و ساقه‌ها به‌صورت لکه‌های خاکستری رنگ می‌باشند. هنگامی که انگور به این بیماری دچار می‌شود تاک‌ها پژمرده و بی حال به نظر می‌رسند و کاهش رشد بوته‌های مُو به چشم می‌خورد و محصول نهایی را به شدت بی‌کیفیت و نامرغوب می‌کند. عامل بیماری سفیدک پودری انگور Erysiphe necator است. این بیماری در مرحله خوشه‌دهی انگور بسیار شایع بوده و اگر خوشه‌های انگور قبل یا بعد از مرحله گلدهی مورد حمله این قارچ قرار گیرند، تشکیل میوه دچار اختلال شده و مقدار محصول کاهش پیدا می‌کند. حبه‌های انگور از زمان تشکیل تا موقعی که میزان قند آنها به 8 درصد برسد به آلودگی حساس‌اند. اگر خوشه‌های انگور در مراحل آخر رشد مورد حمله قرار گیرند حبه‌های انگور ترک خورده و خشک می‌شوند.
شرایط محیطی مناسب برای پخش بیماری
عوامل محیطی مانند شرایط آب و هوایی، میزان نور، رطوبت و دما در شیوع و پیشرفت این بیماری بسیارموثر و دخیل هستند. بهترین دما برای رشد این قارچ دمایی بین 20 تا 27 درجه سانتی‌گراد است. به همین دلیل در اواخر یا اوایل فصل کشت که هوا خنک‌تر بوده شیوع این بیماری بیشتر است. عامل موثر بعدی رطوبت است، در مناطقی که مرطوب‌تر هستند مانند شمال کشور و در گلخانه‌ها که آبیاری و تهویه کنترل شده‌ای نداشته باشند بیماری سفیدک می‌تواند جزو خسارت‌زاترین بیماری‌ها محسوب شود. در مناطقی که نور کم و غیر مستقیم وجود دارد رشد و توسعه این بیماری بیشتر اتفاق می‌افتد. به همین دلیل بخش‌های پایینی گیاهان که در مجاورت خاک قرار داشته و سایه بیشتری وجود دارد خیلی زودتر و بیشتر از سایر بخش‌های گیاه مورد حمله بیماری قرار می‌گیرند.
مبارزه با سفیدک پودری
اولین و مهم‌ترین اقدامی که باید برای پیشگیری از این بیماری انجام دهید؛ تنظیم برنامه آبیاری دقیق و جلوگیری از ایجاد رطوبت بیش ازحد در باغ، مزرعه یا گلخانه است. اما اگر گیاه شما درگیر سفیدک پودری شد این مرحله‌ای است که باید برای کنترل آن اقدام کنید. استفاده از قارچکش‌هایی مانند استروبی، لونا، ناتیوو، امیننت و دومارک برای مبارزه با سفیدک پودری توصیه می‌شود. هرچند در تاکستان‌های انگور استفاده از قارچکش‌های مسی و گوگردی مرسوم است. این نکته قابل ذکر است که گوگرد اولین قارچکش موثری بود که برای مبارزه با این بیماری به کار برده شد و به لحاظ کارایی خوب آن هم در پیشگیری و هم در درمان این بیماری موثر است. گوگرد به شکل پودر وتابل (قابل حل شدن در آب) استفاده می‌شود.
تولیدکننده انواع نهاده‌های کشاورزی
